Cresiedda de is operajos e Apenditzu Loto B
Fiat su primìtziu de is annos ‘40 cando Carbònia moviat is primos passos pro nde essire una citade importante: medas cosas fiant ancora a fabbricare e pro custu s’aiat pinnigadu paris totu is operajos a disponimentu pro acumprire unu progetu mannu. A totus is traballadores ddis aiant donadu sa possibilidade de s’aposentare in s’Apenditzu Loto B, e pro favorèssere sa partetzipatzione in sa vida religiosa, is preides de Santu Pontzianu, cun su permissu de sa Carbonsarda tzelebraiant sa missa in unu camerone: aici est chi est nàschida sa Cresiedda de is operajos.
Sa Cresiedda de is operajos
Sa cunsacratzione de s’apenditzu fiat su passu afatante pro donare a is operajos unu logu pro s’atobiare in preghiera. In su 1947 Don Vito Sguotti intregat s’apenditzu a Nostra Sennora de is Sete Dolores, tzelebrende sa missa in su camerone a curtzu de su Dopolavoro rionale. Su progetu de sa capella est de Granata chi aiat disegnadu unu campanileddu a vela a pitzus de sa fatzada, cun un arcu campanàriu anca pendet una campana. A intru s’aiat fabbricadu unu altare de muràllia e unas barandillas e comporadu s’aiat finas unu armònium. In fines aiant donadu un’istàtua de Nostra Sennora de is Setes Dolores dae sa Crèsia de Santu Pontzianu. Cun su tempus aiant fatu àteras lassas che a s’istàtua de Santu Giuanne e su Santugristu de linna. In su 1953 sa Capella dd’aiant incumandada a is obreris de s’Òpera de Don Luigi Orione, is Fìgios de sa Divina Providèntzia, e su 28 de mese de ledàmene de su pròpiu annu sa capella de Rosmarinu dd’aiant fata parròchia ufitziale intregada a Nostra Sennora de is Sete Dolores. Sa Cresiedda de is operajos, oe iscunsagrada, at oberadu finas a crèsia de Rosmarino acabbada, in su 1958. Oe unu progetu de avaloramentu de su comunu de Carbònia nde dd’at regorta paris a su Loto B.
S’Apenditzu Loto B
S’Apenditzu Loto B fiat su dormidòrgiu de totu is operajos ocupados in Carbònia in is primos annos de sa fundatzione de sa citade. Cudda de is operajos de s’Apenditzu Loto B fiat una vida de traballu. Centenas de operajos èdiles ddoe furriaiant a pustis de sa giorronada: Carbònia fiat pighende sètiu e totu is traballadores teniant in s’apenditzu una domo pro fàghere fùrriu e pausare. A primìtziu s’apenditzu fiat pro acollire operajos isceti, ma luego finas minadores e gente foras de famìlia. Simples e baratas, a matones chene imbussare, is domos ddas progetaiat s’Ufìtziu Tècnicu de s’ACaL: funt custos fàbbricos etotu chi faghent sa fisionomia de s’apenditzu reconnotu luego che unu de is prus pòberos e ispèrdidos de sa citade, pesadu a pees de su cùcuru Rosmarino e marcadu in tèrmines dae ruga Sitzìlia e dae is traversas, Ruga Tirso e Pratza I de Maju. Innoe sa vida fiat metzana, fatu fatu si rechediat operas de disinfestatzione o agiudu pro apaghiare brigas chi nd’istupaiant pro neghe de s’afollamentu. Su tempus prus ditzosu de s’apenditzu at duradu finas a su 1943, cando aiant mòvidu is traballadores a is albergos operajos, e is fàbbricos ddos aiant furriados a presìdios militares.
Su Dopolavoro rionale de Pratza I de Majo fiat unu fàbbricu de importu ca su palàtziu n.5 fiat intregadu a is atividades de recreu e a tzilleri. Oe in die est dedicadu a sa medàllia de oro Ernesto Zorcolo, inchingiadu su 6 abrile 1941 e serradu su 30 cabudanni 1966.
