Parcu Archeològicu de Monte Sirai
Imbuddiada in unu panorama istravanadu, sa bellesa de su Parcu Archeològicu de Monte Sirai dda faghet pròpiu sa natura chi dd’inghìriat e is rastros chi ant lassadu is pòpulos antigos. Istratègicu e dominadore, Monte Sirai pro custu fiat una bia maistra, prus chi totu pro pòdere lòmpere a is iscavos mineràrios chi dd’ant furriadu a logu pretzisu pro ddoe pesare unu populadu a cummente ant fatu is fenitzos in antis e is cartaginesos a pustis. Istòria e natura innoe s’intrant paris e bivent in cuncòrdia. Una parada de grandu ammaju e meravìllia in su viàgiu tuo in Carbònia.
Su situ
Oe in die su Parcu pinnigat paris 40 sitos nàschidos dae su Neolìticu finas a s’edade pùnica, cun topografia ispartzinada e articolada in diferentes tretos de sa giara chi nde boddit tres setores mannos: su populadu, sa necròpoli e su tofet.
Su populadu
Tancadu a nord cun una muràllia, su populadu dd’ant pesadu in su tempus trigariu de sa fase pùnica in paris cun totu sa bidda in lughe. Sa genna Nord batit a una pratzita pùblica anca s’agatat dominende su tèmpiu de Astarte, coro de sa bidda e de sa comunidade sua. Is domos presentat una planimetria a aposentos afatantes, che a sa Domu de su Luminàrgiu de Talcu. In is domos prus cumplessas, che a sa Domu Fantar, incapas ddoe biviant is famìlias dominantes.
Tancadu a nord cun una muràllia, su populadu dd’ant pesadu in su tempus trigariu de sa fase pùnica in paris cun totu sa bidda in lughe. Sa genna Nord batit a una pratzita pùblica anca s’agatat dominende su tèmpiu de Astarte, coro de sa bidda e de sa comunidade sua. Is domos presentat una planimetria a aposentos afatantes, che a sa Domu de su Luminàrgiu de Talcu. In is domos prus cumplessas, che a sa Domu Fantar, incapas ddoe biviant is famìlias dominantes.
Sa necròpoli
Sa primu de is necròpolis, de orìgine fenitza, s’agatat a parte Nord e est unu tretu mannu de tumbas iscavadas in sa roca e in sa terra, acarragiadas cun tellureddas de perda. Sa necròpoli ipogèica, cuncordada cun 13 tumbas familiares in su suta de terra chi faghent tretos a tretos sarcòfagos, pilotos e nitzos pro is istèrgios, est de edade pùnica che a sa necròpoli infantile, cun morimentu a broca, e unu tzimitòriu cumpostu de tumbas sìngulas a fossu.
Sa primu de is necròpolis, de orìgine fenitza, s’agatat a parte Nord e est unu tretu mannu de tumbas iscavadas in sa roca e in sa terra, acarragiadas cun tellureddas de perda. Sa necròpoli ipogèica, cuncordada cun 13 tumbas familiares in su suta de terra chi faghent tretos a tretos sarcòfagos, pilotos e nitzos pro is istèrgios, est de edade pùnica che a sa necròpoli infantile, cun morimentu a broca, e unu tzimitòriu cumpostu de tumbas sìngulas a fossu.
Su Tofet
Est unu santuàriu tzimiteriale singulare chi s’agatat in sa parte Nord-Ovest de sa necròpoli. Pesadu intro de su tempus pùnicu, fiat intregadu a is pipios nàschidos mortos o mortos pitichedos. Su chinisu de is pipios ddu allogaiant a intro de urnas in unu tretu a chelu abertu fatza a unu tempieddu cun iscaleras dae in antis. In su tofet s’at imbènnidu morimenteddos medas cun losas a sètiu de divinidades masculinas e femininas chi si podent ammirare in sa sala de is crobàntzias de Monte Sirai anca est su Museu Archeològicu Villa Sulcis.
Est unu santuàriu tzimiteriale singulare chi s’agatat in sa parte Nord-Ovest de sa necròpoli. Pesadu intro de su tempus pùnicu, fiat intregadu a is pipios nàschidos mortos o mortos pitichedos. Su chinisu de is pipios ddu allogaiant a intro de urnas in unu tretu a chelu abertu fatza a unu tempieddu cun iscaleras dae in antis. In su tofet s’at imbènnidu morimenteddos medas cun losas a sètiu de divinidades masculinas e femininas chi si podent ammirare in sa sala de is crobàntzias de Monte Sirai anca est su Museu Archeològicu Villa Sulcis.
Ispantosu e prenu de istòria, su Parcu Archeològicu de Monte Sirai est su logu pretzisu pro si gosare oras in s’abertu, ammirende in s’interis sa bellesa de su logu e is rastros de is chi, unu tempus, dd’ant isceberadu pro domu insoro.
Servìtzios
Informatziones
Billetu Cumpostu SiMuC (totus is sitos de su Sistema):
» Interu: € 10,00 (13-65 annos);
» Gratis: a suta de 6 annos, disàbiles, acumpangiadores, Soprintendèntzia, membros ICOM
Billetu Ùnicu (totus is sitos SiMuC+Museu de su Carbone):
€ 15,00.
Is billetos cumpostos balent 60 dies. In su prètziu sunt incluidas is visitas ghiadas.
Indiritzu
SS 126, Km. 17 - 09013 Carbònia
Localidade Monte Sirai
Telèfonu
+39 0781 188 8256
Tzellulare
+39 345 7559751
Sito Web
www.carboniamusei.it
museicarbonia@gmail.com
Social
IG: @carboniamusei
FB: carboniamusei
TW: @carboniamusei
Ente titolare
Comune di Carbonia
Ente gestore
Consorzio Sistema Culturale Sardegna
